Nếu chúng tôi hỏi bạn rằng thức ăn có những vị nào, bạn chắc chắn sẽ nghĩ đến những vị truyền thống trước tiên: mặn, chua, đắng và ngọt. Hôm nay chúng tôi sẽ thêm vào danh sách này vị umami, một bước tiến nữa trong việc bếp núc cũng như việc tận hưởng các món ăn. Bạn muốn biết nó là gì chứ?
Umami là gì?
Với tên gọi vị thứ năm, umami là vị ít được biết đến nhất, nhưng ngược lại với điều đó, nó lại là một trong những thành phần có mặt nhiều nhất trong những món ăn tạo nên khẩu phần ăn của bạn. Tên của nó xuất phát từ Tiếng Nhật với ý nghĩa “vị dễ chịu hoặc ngon lành.”
Umami là một sự kết hợp các vị độc nhất, không giống với bất cứ một vị nào khác, và có ba tính chất rất đặc biệt:
- Nó không có khả năng bão hòa
- Nó làm tăng tiết nước bọt
- Nó kích thích cơn đói
Vị umami tương ứng với axit glutamic, một loại axit amin có trong protein của nhiều loại thực phẩm, được giải phóng trong quá trình nấu hoặc lên men. Khi vị giác của chúng ta tiếp xúc với loại axit amin này, chúng ta cảm nhận được vị umami.
Vị này không chỉ dễ chịu khi đứng một mình, nó còn giúp tăng cường hương vị của các loại thực phẩm khác. Chính vì vậy những thực phẩm chứa nhiều umami được sử dụng trong rất nhiều công thức.
Nhận thức về vị thứ năm
Tất cả chúng ta đều có thể nhận ra vị umami, mặc dù nó rất khó để mô tả vì sự hạn chế về vốn từ để có thể diễn giải nó. Thêm vào đó, chúng ta phải hiểu rằng người ta cần phải trải nghiệm cảm giác nó mang lại từng chút một để học cách phân biệt nó một cách hiệu quả.
Một trong những tính chất quan trọng nhất của umami đó là nó là một hương vị rất đậm, sẽ lưu lại trong miệng rất lâu. Vì vậy, bạn có thể nếm được nó kể cả sau khi đã ăn xong.
Cũng như các vị truyền thống khác, umami được cảm nhận bởi một vùng nhất định của lưỡi. Các nghiên cứu khác nhau đã chỉ ra rằng các thụ thể vị giác đó nằm ở phần trung tâm của lưỡi, trong khi, ví dụ như vị ngọt sẽ được cảm nhận bởi phần đầu lưỡi.
Bột ngọt
Không phải tất cả các loại thức ăn đều có sẵn vị này. Trong trường hợp này, vị của chúng có thể được cải thiện bằng cách thêm bột ngọt. Nó hay được sử dụng như một loại gia vị trong các loại thức ăn công nghiệp như súp ăn liền. Nó cũng giúp cải thiện vị của chúng và làm chúng ta muốn ăn chúng hơn.
Các loại thức ăn với vị kết hợp
Danh sách các loại thực phẩm có vị umami bao gồm các sản vật phương Đông như nấm shitake hoặc rong biển kombu, nhưng cũng có những loại khác rất phổ biến trong hầu hết các căn bếp. list of foods with umami flavor includes oriental products such as shitake mushrooms or kombu seaweed, but also others that are very common in most kitchens. Tất nhiên bạn sử dụng rất nhiều trong số đó cho các công thức nấu ăn quen thuộc nhất của mình. Dưới đây là một vài loại rau, đồ lên men và đồ ướp muối rất giàu protein và có vị umami:
Tất cả các loại phô mai có thời gian lên men trung bình hoặc dài, đặc biệt là Parmesan
- Cá cơm
- Thịt lợn muối
- Thịt, đặc biệt là thịt đã để lâu
- Măng tây trắng và xanh
- Bonito khô
- Cà chua
- Súp miso
- Rượu nho
Umami trong nhà bếp
Bạn có biết điều tuyệt nhất của việc phát hiện ra umami là gì không? Đó là việc bạn có thể sử dụng vị thứ năm để cải thiện việc chế biến các món ăn và thậm chí là chúng đậm đà và ngon miệng hơn.
Sự kết hợp hài hòa của các loại thực phẩm khác nhau có chứa umami sẽ cho phép bạn tạo ra một trải nghiệm ẩm thực cao cấp mà không cần phải dựa vào các công thức nấu ăn phức tạp.
Các chuyên gia về ẩm thực đã chứng minh những ưu điểm của umami và nhận thức được tầm quan trọng của việc kết hợp hương vị này vào hầu hết các món ăn. Ví dụ, một vài giọt nước tương có thể là điểm nhấn đặc biệt làm tăng hương vị của bất kỳ món ăn nào. Bạn chỉ cần nhớ một lời khuyên cơ bản: thực phẩm giàu umami có vị rất đậm, vì vậy bạn phải kết hợp chúng với những thành phần khác cũng có yếu tố này để đạt được sự đồng điệu của hương vị.
Tránh trộn các loại thực phẩm giàu umami với những loại không có umami, chẳng hạn như rau diếp, ngũ cốc hoặc sữa, để tránh gặp phải một trải nghiệm vị giác không mấy dễ chịu.
Một lợi ích về mặt sức khỏe
Cũng cần lưu ý rằng sử dụng thực phẩm giàu umami sẽ có lợi cho sức khỏe của bạn. umami flavor can be beneficial to your health. Điểm mấu chốt nằm ở thực tế là hương vị đậm đà của umami giúp giảm lượng muối chúng ta sử dụng để chế biến các món ăn lên tới 20%. Bằng cách này bạn có thể thưởng thức những bữa ăn ngon trong khi vẫn bảo đảm sức khỏe của mình.
Bạn đã nhận thức được về vị umami và tất cả những lợi ích của nó đối với ẩm thực và sức khỏe chưa? Trải nghiệm hương vị thứ năm này và thưởng thức tất cả các sắc thái của nó bằng lưỡi và vòm miệng. Điều này sẽ cho phép bạn bắt đầu trải nghiệm ẩm thực từ một góc nhìn hoàn toàn khác. Bất kỳ món ăn cũng có thể trở thành một sự bùng nổ của hương vị!